O'zbekistonda akademik madaniyatni intelektual kapital va ma'naviy qadriyatlar orqali yuksaltirish
Abstract
O‘zbekistonning ta'lim sohasi jadal o‘zgarishlarni boshdan kechirmoqda. Intelektual kapital va ma’naviy qadriyatlarning uyg‘unlashuvi akademik madaniyatni mustahkamlash uchun muhim omilga aylanmoqda. Mamlakatda oliy ta’limda islohotlar davom etar ekan, zamonaviy rivojlanishni milliy ma’naviy asoslar bilan muvozanatlash zaruriyati ortib bormoqda. Bu ikki yo‘nalish O‘zbekistonni kelajakda rivojlantirishning strategik yondashuvi sifatida ko‘rilmoqda.
Oliy ta'limdagi intelektual kapital va innovatsion salohiyat mamlakatning mintaqaviy yetakchilik maqsadiga muhim asosdir. Biroq, faqat intelektual kapital yetarli emas, ma'naviy qadriyatlarning integratsiyasi ham ustuvor bo‘lishi zarur. Markaziy Osiyo falsafasi va diniy qadriyatlarga asoslangan ma’naviy meros akademik madaniyatning axloqiy rivojlanishida asosiy kuchga aylanmoqda.
Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi bu yo‘nalishda intelektual va axloqiy qadriyatlarga asoslangan siyosatni qo‘llab-quvvatlamoqda. Talabalar nafaqat bilimli, balki axloqiy, madaniyatga sezgir fuqarolar sifatida tarbiyalanmoqda. Toshkent, Samarqand va Buxorodagi yirik universitetlarda tanqidiy fikrlash va axloqiy mulohaza bilan bog‘liq kurslar joriy qilinmoqda.
O‘zbekiston Milliy Universiteti va Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti kabi oliy o‘quv yurtlari ushbu yondashuvning yetakchilari hisoblanadi. Ma'naviy rivojlanish dasturlari va jamiyat bilan muloqot loyihalari orqali talabalar shaxsiy rivojlanishlari va millat taraqqiyotiga moslashtirilmoqda.
Biroq, ushbu yondashuvda qiyinchiliklar ham mavjud. Dunyoviy va diniy ta’lim an’analari o‘rtasidagi tafovutlarni bartaraf etish hamda bu ikki yo‘nalishni integratsiyalash ehtiyotkorlik va inklyuziv yondashuvlar talab qiladi. Shu bilan birga, o‘qituvchilarni axloqiy yo‘naltirilgan o‘quv dasturlar va seminarlar orqali tayyorlash zarurati mavjud.
Kelajakda intelektual kapital va ma’naviy qadriyatlarning integratsiyasi O‘zbekistonning ta’lim tizimi uchun muhim yondashuvga aylanishi mumkin. Bu yondashuv mamlakatni adolatli va uyg‘un jamiyatga olib borish yo‘lida asosiy poydevor bo‘ladi.
