JSTga a’zolik Yangi O‘zbekistonni jahon iqtisodiyotiga olamshumul integratsiyalashtiradi
Abstract
So‘nggi olti yilda mamlakatimiz xalqaro moliyaviy institutlar bilan o‘zaro manfaatli hamkorlik masalasiga
jiddiy e’tibor berib kelmoqda. Bu borada turli iqtisodiy tashkilotlar bilan o‘zaro hamkorlik asosida
milliy iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyotni jadallashtirish masalasiga ustuvor maqsad sifatida yondashilmoqda.
Jahon savdo tashkiloti – dunyodagi eng yirik xalqaro iqtisodiy, jahon mamlakatlarining o‘zaro savdo hamda
savdo siyosati rejimini boshqaruvchi xalqaro tashkilot. Xalqaro savdoda tashkilotga a’zo va ishtirokchi
mamlakatlar uchun majburiy bo‘lgan tamoyillar va qoidalar belgilangan hukumatlararo ko‘p tomonlama
shartnomalar asosida faoliyat olib boradi. Tariflar va savdo bo‘yicha bosh kelishuv (General Agreement
on Tarifs and Trade – GATT) negizida tashkil qilingan. BMT tizimiga kiradi. Bosh idorasi Shveytsariyada
(Jeneva). JST jahon savdosi qoidalarini ishlab chiqish yo‘li bilan davlatlar savdo siyosatiga ta’sir ko‘rsatish,
savdo munosabatlarini erkinlashtiradigan va qat’iy tartib-qoidaga soladigan muzokaralar uchun yig‘ilishlar
o‘tkazish, davlatlararo savdoda yuzaga keladigan nizolarni hal qilish va boshqa vazifalarni bajaradi. JSTning
oliy organi – barcha a’zo mamlakatlar Vazirlar Konferensiyasi bo‘lib, kamida 2-yilda bir-marta o‘tkaziladi.
Joriy ishlarga Bosh kengash (tovarlar savdosi bo‘yicha kengash, xizmatlar savdosi bo‘yicha kengash, intellektual
mulk masalalari bo‘yicha kengash), sekretariat, doimiy qo‘mitalar rahbarlik qiladi. JST faoliyati a’zo
mamlakatlarning o‘zaro manfaatlarini turli tadbirlar (asosan boj imtiyozlari, to‘siqlari)ni qo‘llash bilan himoya
qilishga qaratilgan. A’zo mamlakatlar JST talablarini bajarish bilan birga tashkilotning boshqa a’zolariga
savdoda mumkin qadar qulaylik berish rejimini (birinchi navbatda boj tariflarini pasaytirish) qo‘llaydi, o‘z
ichki bozorini chet el korporatsiyalari uchun ochiq qilish majburiyatini oladi.
